تحلیل روند تقاضای اجتماعی برای تحصیل در رشتة دانشگاهی «آموزش عالی»

تقاضای اجتماعی پذیرفته‌شده در رشتة آموزش عالی در مقاطع مختلف تحصیلی در تأمین نیروی انسانی متخصص از حیث تولید و گسترش علم، حل مسائل و مشکلات نظام آموزش عالی کشور بسیار مهم است؛ از این‌رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل روند تقاضای اجتماعی برای تحصیل در رشتة دانشگاهی «آموزش عالی» انجام شده است. بر همین اساس، آمار همة تقاضاهای اجتماعی پذیرفته‌شده برای تحصیل در رشتة آموزش عالی در مقاطع و گرایش‌های مختلف (جامعة مدنظر) از زمان تأسیس رشته (سال تحصیلی 1381-1382)، بررسی و تحلیل شده است. روش جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت بررسی اسنادی و مطالعات کتابخانه‌ای و آماری و روش تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده تحلیل محتوایی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از سال تحصیلی 1392-1393 به بعد (تا سال 1397-1398) همواره تعداد دانشجویان مقطع دکتری بسیار بیشتر از دانشجویان مقاطع دیگر بوده و در همة سال‌های پذیرش نیز تعداد مردان بیشتر از تعداد زنان بوده است؛ درحالی‌که در مقطع کارشناسی ارشد در این رشته در بسیاری از سال‌ها از جمله از سال ۱۳۹۰ تاکنون همواره بیشترین تقاضای اجتماعی پذیرفته‌شده مربوط به زنان بوده است که انتظار می‌رفت تا در دورة دکتری نیز تقاضای اجتماعی پاسخ‌داده‌شده به زنان، بیش از مردان باشد، اما عملاً این‌گونه نشده است. یکی از پیامدهای کاهش تقاضای اجتماعی این رشته در دورة دکتری از سوی زنان، ترکیب جنسیتی اعضای هیئت‌علمی این رشته به نفع مردان و پایداری این ترکیب در سمت‌های مدیریتی آموزش عالی کشور در درازمدت خواهد بود.